ประวัติความเป็นมา

เมื่อประมาณ 100 กว่าปี  มีกลุ่มคน  3  กลุ่ม ได้ร่วมกันจัดตั้งหมู่บ้าน  กลุ่มแรกมาจากบ้านตระกาจ-ขอนแก่น  ปัจจุบันตั้งอยู่ในเขตตำบลภูเงิน  กลุ่มที่  2  มาจากบ้านเขิน  ซึ่งเป็นเชื้อสายส่วย  และกลุ่มที่  3  มาจากทามทาลาศ ปัจจุบันอยู่ในเขตอำเภอกันทรารมย์   ทั้ง 3 กลุ่มได้ร่วมกันจัดตั้งถิ่นฐานอยู่ถึงจนปัจจุบัน      เดิมที่บ้านตระกาจขอนแก่น  เป็นตำบลตระกาจขอนแก่น  หมู่ที่ 1  ต่อมาในสมัยนายบัว   แก้วชะอุ่ม  เป็นผู้ใหญ่บ้าน ตำบลตระกาจถูกยุบและให้ขึ้นตรงกับตำบลจานใหญ่ เป็นหมู่ที่ 9  ซึ่งราษฎรมาจากบ้านจานใหญ่  โดยการนำของนายโท  โพธิ์ปรึก  ผู้นำชุมชนในขณะนั้นได้นำราษฎรบางกลุ่ม  มาตั้งถิ่นฐานเพื่อประกอบอาชีพเกษตรกรรม  ได้ก่อตั้งบ้านโคก  ขึ้นเมื่อ  พ.ศ.  2401  และเมื่อทางการ  ได้ทำการสำรวจหมู่บ้าน/ตำบล เพื่อจัดระบบการปกครองใหม่  บ้านตระกาจขอนแก่น  ได้ขึ้นตรงกับตำบลจานใหญ่

ต่อมาในปี พ.ศ. 2415 บ้านตระกาจขอนแก่น  ได้ยกฐานะเป็นตำบลตระกาจ โดยมีนายคำ  เพ็งกระจ่าง  เป็นกำนันประจำตำบลคนแรก  โดยแบ่งการปกครองออกเป็น  9  หมู่บ้าน   ดังนี้

บ้านโคก  หมู่ที่  1  ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ.2401    ชื่อหมู่บ้านตั้งขี้นโดยอาศัยลักษณะภูมิประเทศเป็นหลัก  เพราะเขตที่ตั้งของหมู่บ้านเป็นที่ดอน  น้ำท่วมไม่ถึง  ซึ่งชาวบ้านแถบนั้นเรียกที่ดอนว่า  “โคก”  ราษฎรรุ่นแรกที่อพยพมาตั้งถิ่นฐานได้แยกครอบครัวออกมาจากบ้านม่วง  และได้ก่อตั้งเป็นหมู่บ้าน  โดยมีนายโท  โพธิ์ปรึก  เป็นผู้นำชุมชนในขณะนั้น บ้านม่วง  หมู่ที่  2 ก่อตั้งเมือปี พ.ศ.2447 โดยมีต้นมะม่วงใหญ่  เป็นสัญลักษณ์ของหมู่บ้าน ผู้ที่ตั้งชื่อหมู่บ้าน คือนายพรม  (ไม่ทราบนามสกุล)  ชาวบ้านส่วนใหญ่อพยพมาจากบ้านปูนต่อมาเมื่อปี พ.ศ.2495 หรือประมาณ 55 ปี ได้ตั้งบ้านหนองเกาะเป็นหมู่ที่ 3  บ้านตระกาจ เป็นหมู่ที่ 4 และบ้านทุ่งกอกเป็นหมู่ที่ 5 ซึ่งเดิมบริเวณที่ตั้งหมู่บ้านทุ่งกอกนี้มีต้นมะกอกขึ้นเป็นจำนวนมาก  ต่อมาปี พ.ศ.2510 ได้จัดตั้งบ้านแสงเจริญ เป็นหมู่ที่ 6 เดิมเรียกว่า บ้านส่างเก่า (ส่าง หมายถึง บ่อน้ำ) ตั้งตามสภาพแวดล้อมซึ่งเดิมมีบ่อน้ำ 9 บ่อ เรียงกันอยู่ภายในวัดซำแสง และต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2528 ได้จัดตั้งบ้านซำตารมย์ เป็นหมู่ที่ 7   แต่เดิมนั้นบริเวณนี้ราวปี  พ.ศ.2505  ได้มีชาวบ้านอพยพมาจากจังหวัดอุบลราชธานี ประมาณ  8  ครัวเรือน ได้เข้ามาจับจองที่ทำกินและได้ตั้งชื่อหมู่บ้านว่า  บ้านซำตารมย์  (ซำ  หมายถึง  น้ำซับที่มีอยู่ตลอดปีไม่มีแห้ง) ตารมย์  เป็นชื่อคนผู้หนึ่งซึ่งไม่ปรากฏว่าอยู่ในช่วงใด  ซึ่งเป็นผู้ที่ชาวบ้านส่วนใหญ่ให้ความเคารพนับถือ ปัจจุบันได้จัดตั้งศาลเจ้าปู่ซำตารมย์  ที่ชาวบ้านศรัทธาในหมู่บ้านและตำบล ประมาณปี พ.ศ.2483 ได้เริ่มมีมีชาวบ้านได้ย้ายถิ่นฐานมาจากบริเวณที่ตั้งบ้านโคกในปัจจุบัน   มาจัดตั้งเป็น บ้านพวงพยอม  หมู่ที่ 8  แต่ก่อนนั้นมีพ่อใหญ่พวง  เป็นผู้นำได้จัดตั้งถิ่นฐานทำมาหากินและได้สร้างบ้านติดกับต้นพะยอมใหญ่เป็นคนแรกของหมู่บ้าน  ต่อมามีเพื่อนบ้านได้ย้ายเข้ามาอยู่ด้วยจำนวน  3  ครัวเรือน  และได้เอาชื่อของพ่อใหญ่พวง  และต้นพะยอมใหญ่  ตั้งเป็นชื่อบ้านโดยมีต้นพะยอมใหญ่  เป็นสัญลักษณ์ของหมู่บ้าน เมื่อปี พ.ศ.2521 ได้จัดตั้งบ้านบก เป็นหมู่ที่ 9  เนื่องจากบริเวณนั้นมีต้นบกเป็นจำนวนมาก จึงได้อาศัยสภาพแวดล้อมตั้งชื่อหมู่บ้านว่า บ้านบก  ปี พ.ศ. 2533 ได้จัดตั้งบ้านบุเดื่อ เป็นหมู่ที่ 10  โดยแยกออกมาจากบ้านพวงพยอม และบ้านโคกบางส่วน   โดยมีนายบุญมี   ชาติวงษ์   กับนายสาย  รอดคำทุย    เป็นผู้นำก่อตั้ง ต่อมาเมื่อปี พ.ศ.2539  ได้ก่อตั้งบ้านขอนแก่น เป็นหมู่ที่ 11  โดยแยกมาจากบ้านตระกาจและเมื่อวันที่ 29 ตุลาคม พ.ศ.2546 ได้ก่อตั้งบ้านตระกาจพัฒนาตะวันตก เป็นหมู่ที่ 12 และได้เปลี่ยนชื่อใหม่เป็นบ้านตระกาจพัฒนา เนื่องจากชื่อบ้านยาวเกินไป และคำว่าตะวันตกไม่เป็นศิริมงคล และเรียกยาก ปัจจุบันตำบลตระกาจมีหมู่บ้านในเขตการปกครอง จำนวน 12 หมู่บ้าน

ประวัติองค์การบริหารส่วนตำบลตระกาจ

องค์การบริหารส่วนตำบลตระกาจได้รับการยกฐานะจากสภาตำบล เป็นองค์การบริหารส่วนตำบล     ตระกาจ เมื่อวันที่  23  กุมภาพันธ์  พ.ศ. 2540  (ตามประกาศพระราชกิจจานุเบกษาเล่มที่  113  ตอนพิเศษ  52 ง  ลงวันที่  30  มกราคม พ.ศ.  2539)  มีหมู่บ้านอยู่ในความรับผิดชอบ  จำนวน  12  หมู่บ้าน  และได้ทำการเลือกตั้งสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบลตระกาจ  เมื่อวันที่  10  พฤษภาคม  2540  มีจำนวนสมาชิกทั้งสิ้น  24  คน โดยมีนายวิเชียร  ร่วมรักษ์   เป็นประธานกรรมการบริหารคนแรก     มีที่ทำการองค์การบริหารส่วนตำบล ตั้งอยู่ที่หมู่ที่  7  บ้านซำตารมย์  โดยใช้อาคารของสภาตำบลตระกาจ  เป็นที่ทำการชั่วคราว

                 ปัจจุบันองค์การบริหารส่วนตำบลตระกาจได้ย้ายที่ทำการองค์การบริหารส่วนตำบลมาตั้งอยู่ เลขที่  95  หมู่ที่ 12  บ้านตระกาจพัฒนา  มีหมู่บ้านที่อยู่ในความรับผิดชอบ จำนวน 12 หมู่บ้าน   มีสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบล จำนวน 12 คนโดยมีนายภัทธศาสน์  มาสกุล   เป็นนายกองค์การบริหารส่วนตำบล         นางกัลยา  จันทร์แก้ว   เป็นประธานสภาองค์การบริหารส่วนตำบล   นายสาร  วาไชยะเป็นรองประธานสภาองค์การบริหารส่วนตำบล  และนายประทูล  บุญเนตร  เป็นเลขานุการสภาองค์การบริหารส่วนตำบล

ข้อมูลทั่วไปขนาดและที่ตั้ง
องค์การบริหารส่วนตำบลตระกาจ ตั้งอยู่เลขที่ 95 หมู่ที่ 12 บ้านตระกาจพัฒนา ตำบลตระกาจ อำเภอกันทรลักษ์ จังหวัดศรีสะเกษ ห่างจากอำเภอกันทรลักษ์ประมาณ 15 กิโลเมตรซึ่งตั้งอยู่ทางทิศใต้ของจังหวัดศรีสะเกษใช้ระยะเวลา 1 ชั่วโมง ในการเดินทางจากตำบลถึงจังหวัดศรีสะเกษ
อาณาเขต

• ทิศเหนือจดตำบลหนองฮาง อำเภอเบญจลักษ์ จังหวัดศรีสะเกษ
• ทิศใต้จดตำบลกระแชง อำเภอกันทรลักษ์ จังหวัดศรีสะเกษ
• ทิศตะวันออกจดตำบลหนองหญ้าลาด อำเภอกันทรลักษ์ จังหวัดศรีสะเกษ
• ทิศตะวันตกจดตำบลภูเงิน อำเภอกันทรลักษ์ จังหวัดศรีสะเกษ

ลักษณะภูมิประเทศ
มีพื้นที่ทั้งหมด 41.002 ตารางกิโลเมตร หรือ 25,626.25 ไร่
องค์การบริหารส่วนตำบลตระกาจมีสภาพทางกายภาพเป็นที่ราบลุ่มพื้นที่เหมาะสำหรับทำการเกษตร เช่นทำนา ทำไร่ ทำสวนผลไม้ และเลี้ยงสัตว์ มีแหล่งน้ำธรรมชาติเพื่อใช้ในการเกษตรกรรมตลอดทั้งปี